Polecane darmowe antywirusy na rok 2023
Lista najlepszych darmowych antywirusów na rok 2023 przygotowana przez redakcję Fundacji AVLab dla Cyberbezpieczeństwa jest podsumowaniem całego roku 2022 i lat poprzednich. Polecane darmowe antywirusy do zabezpieczania komputerów z Windows 10 i Windows 11 zebraliśmy w jednym miejscu, przyznając każdemu rozwiązaniu ocenę. Krótka recenzja każdego z wymienionych produktów powstała dzięki wieloletniemu doświadczeniu w przeprowadzaniu testów i znajomości rynku IT od wewnątrz. Dopuszczamy, że możecie nie zgadzać się z przyznaną przez nas opinią, dlatego w razie jakichkolwiek wątpliwości, zachęcamy do podjęcia dyskusji w komentarzach.
Najnowsza aktualizacja z dnia 4 stycznia 2023 r. dotyczy:
- Zaktualizowaliśmy opisy programów antywirusowych, aby były jak najbardziej aktualne.
- Lista polecanych programów zabezpieczających nie zmieniła się w odniesieniu do roku poprzedniego.
Jaki jest najlepszy darmowy antywirus?
To wszystko zależy od tego, co rozumiemy przez „najlepszy” i „antywirus”. Rynek tych rozwiązań jest naprawdę wielki. Jeżeli każdy producent wskazuje najmocniejsze strony swoich programów, to mnożąc te informacje przez ilość dostępnych produktów, otrzymujemy niewyobrażalną porcję danych, przez którą trzeba przebrnąć. To naprawdę trudne, dlatego prawdziwą sztuką jest wytypowanie rozwiązania dopasowanego do indywidualnych potrzeb.
Zakładamy, że ktoś, kto trafi na ten ranking darmowych antywirusów dla Windows 10 i Windows 11, niejednokrotnie już stawał przed takim dylematem. Ludzie kierują się emocjami, nawet przy wyborze antywirusa. Sentyment do marki, dobre lub złe doświadczenia innych użytkowników, osobiste preferencje. To wszystko jest ważne, aczkolwiek może nie mieć znaczenia, jeżeli marketing zagra na uczuciach.
Nie bez znaczenia są testy. My specjalizujemy się w testach, dlatego możemy przedstawić inne podejście do weryfikowania efektywności zabezpieczeń, niż przyzwyczaiły do tego zagraniczne laboratoria. Przy wyborze najlepszego, darmowego rozwiązania, zalecamy chłodną kalkulację.
Co polecamy na rok 2023?
Aby oprogramowanie znalazło się na naszej liście, musiało spełnić przynajmniej jeden warunek:
- Posiadać bezpłatną licencję.
- Nie braliśmy pod uwagę oprogramowania komercyjnego z promocji za „0 PLN” oraz bezpłatnych, tymczasowych wersji testowych.
- Dysponować ochroną w czasie rzeczywistym.
- Charakteryzować się co najmniej dobrą ochroną.
Poniższe minirecenzje, ogólne zalecenia i końcowa ocena antywirusów, ostały opracowane na podstawie osiągniętych wyników w różnych kategoriach testów. Przy wydawaniu opinii kierowaliśmy się wieloletnią praktyką w testowaniu i recenzowaniu.
Avast Free Antivirus
- Kraj pochodzenia: Czechy
- Wykorzystywane technologie: własne
- Licencja: bezpłatna z wyjątkiem zastosowań komercyjnych
- Język: polski
Avast Free Antivirus jest najczęściej wybieranym, darmowym zabezpieczeniem komputerów w Polsce. Firma zawdzięcza popularność dużym nakładom na dobrze prowadzony marketing (nawet w latach poprzednich, kiedy skuteczność ochrony pozostawiała wiele do życzenia). Od wersji „17”, czyli od premiery na początku 2017 roku, wiele zmieniło się na lepsze. Producent poprawił autorskie technologie ochronne i wydajność. Zachęcił użytkowników dodatkowymi rozszerzeniami podstawowej ochrony i nie spoczął na laurach na tle wschodzących trendów w opracowywaniu nowych metod zabezpieczania komputerów.
Domyślna konfiguracja Avast Free Antivirus jest bardzo dobra, ale mamy tylko jedną uwagę. Warto doinstalować zaporę sieciową – domyślnie przy instalacji ten składnik nie jest zaznaczony. Dodatkowo zalecamy każdemu użytkownikowi włączenie trybu hardening mode – „trybu utwardzania ochrony systemu”.
Tryb utwardzonej ochrony działa w ten sposób, że uruchamia nieznany plik w wirtualnym środowisku, analizując podejrzane zmiany. Moduł ten jest bezpiecznym i proaktywnym sposobem blokowania nowego, szkodliwego oprogramowania i zagrożeń 0-day, które mogą oszukiwać technologie antywirusowe.
Zalecenia dla Avast Free Antivirus
Dla lepszej ochrony rekomendujemy włączenie „Trybu utwardzania ochrony systemu”. Oprogramowanie Avast Free Antivirus z włączonym trybem utwardzania ochrony systemu, rekomendujemy tym, którzy oczekują od antywirusa szybkiego i skutecznego reagowania na pojawiające się zagrożenia. Dzięki sieci niemalże 500 milionów urządzeń producent jest w stanie to zagwarantować.
Avast aktualnie jest prawdopodobnie największym dostawcą rozwiązań ochronnych na całym globie, w dodatku skupionym na rynku konsumenckim oraz małych firmach. Chociaż firma została niedawno kupiona przez Gen Digital Incorporation, to z technicznego punktu nic się nie zmienia.
Podobnie jak inni dostawcy z tego regionu, użytkownicy Avast Free Antivirus są priorytetowo chronieni przed zagrożeniami pojawiającymi się w Europie. Popularność oprogramowania Avast nie może być dziełem przypadku!
Comodo Internet Security Premium
- Kraj pochodzenia: USA
- Wykorzystywane technologie: własne
- Licencja: bezpłatna, także do zastosowań komercyjnych
- Język: polski
Comodo Internet Security to potężne narzędzie do ochrony systemu przed malware 0-day i atakami hakerów. Jest to pełnoprawny pakiet zabezpieczający, dlatego przewyższa ochroną i ilością funkcji darmowe rozwiązania ochronne innych firm.
Do tych najbardziej znaczących modułów zaliczamy skanowanie skryptów, uruchamianych w wierszu poleceń np. powershell.exe albo cscript.exe. Arcyważna jest automatyczna piaskownica (izolacja), która uruchamia podejrzane pliki, których silnik antywirusowy i skanowanie w chmurze nie zdołało zidentyfikować jako zaufanych na czas.
Comodo Internet Security posiada moduł „bezpiecznych zakupów”. Ta funkcjonalność pozwala uruchomić wirtualne środowisko do przelewów internetowych. W naszym teście ochrony bankowości moduł ten uzyskał maksymalną ocenę zabezpieczeń.
Jednym z bardziej niedocenianych modułów jest firewall. Pod tym względem Comodo ma dużo do zaoferowania. Posiada wyspecjalizowaną zaporę sieciową do skanowania ruchu internetowego, która chroni przed atakami ARP spoofing. Użytkownicy zaawansowani na pewno docenią opcję tworzenia bardzo szczegółowych reguł filtrowania pakietów. Graficzne przedstawienie procesów, które odwołują się do zasobów internetowych, to dodatkową wartość.
Jak przystało na produkt z najwyższej półki, pakiet Comodo Internet Security posiada skaner stron internetowych. W ochronie przed nieznanymi zagrożeniami duże znaczenie ma źródło pochodzenia plików (internet, dyski zewnętrzne, zasoby sieciowe itp.), które traktowane są z podwyższonym ryzykiem potencjalnej infekcji. Modułem wspierającym jest analiza w chmurze (na podstawie białej i czarnej listy) oraz HIPS monitorujący aktywność systemu i aplikacji.
Jednym z ważniejszych modułów jest Viruscope – to behawioralny składnik do analizy i monitorowania procesów pod kątem wprowadzanych potencjalnych złośliwych zmian. Viruscope potrafi wycofywać wprowadzone szkodliwe modyfikacje ustawień systemowych.
Czy coś więcej możemy dodać do skróconej recenzji Comodo Internet Security? Firma Comodo udowodniła, że jest dostawcą najwyższej klasy technologii. Przeczytaj, że zabezpieczenia Comodo Internet Security były trudne do pokonania dla hakerów CIA.
Zalecenia dla Comodo Internet Security Premium
Producent przygotował trzy zestawy skonfigurowanych ustawień. Internet Security, Proactive Security i Firewall Security. Domyślnym trybem jest Internet Security, ale najbardziej bezpiecznym jest Proactive Security (zawiera m.in. włączony moduł HIPS i ma najmniej otwartych portów dla szkodliwego oprogramowania).
Comodo Internet Security rekomendujemy użytkownikom indywidualnym, a także mikro przedsiębiorcom, którzy za darmo otrzymują bardzo dobrą ochronę stacji roboczej. Wersja komercyjna Comodo Internet Security Pro zawiera dodatkowe funkcjonalności, w tym gwarancję na brak wirusów albo odszkodowanie finansowe w razie zainfekowania komputera.
Część rozwiązań biznesowych jest już w rękach Xcitium Inc. i pod taką nazwą ujrzymy kiedyś Comodo Internet Security.
Kaspersky Security Cloud Free
- Kraj pochodzenia: USA
- Wykorzystywane technologie: własne
- Licencja: bezpłatna, także do zastosowań komercyjnych
- Język: polski
Darmowe rozwiązanie ochronne od firmy Kaspersky dostępne jest w dwóch odmianach: polskiej pod nazwą Kaspersky Free oraz wielojęzycznej Kaspersky Security Cloud Free dla całego świata, Unii Europejskiej oraz kilku innych państw. Spowodowane jest to trochę zmienionym instalatorem, by spełnić wymagania RODO.
Co istotne w Kaspersky Free w wersji pobieranej z kaspersky.com.pl NIE DA SIĘ konfigurować składników ochrony. Z jakiegoś powodu zabroniono zmianę opcji, by „zachęcić” do planu komercyjnego. Dlatego zdecydowanie wybierz instalator dla wersji globalnej albo europejskiej ze strony kaspersky.com.
Kaspersky Security Cloud Free bazuje na zaawansowanych technologiach, które nieustannie demonstrują najlepsze wyniki w testach, przy czym wersja darmowa ma trochę ograniczone pole działania w stosunku do wersji komercyjnej. Rozwiązanie wykorzystuje do pozyskiwania informacji o reputacji plików i aplikacji tak zwaną sieć Kaspersky Security Network. Dzięki przetwarzaniu informacji o zagrożeniach w chmurze możliwe jest szybsze reagowanie na nowe zagrożenia oraz redukowanie fałszywych alarmów.
Pod względem zapotrzebowania na zasoby Kaspersky potrafi pozytywnie zaskoczyć. Jeszcze kilka lat temu wielu użytkowników narzekało na produkty tej marki jako pochłaniające pamięć RAM i CPU. Od co najmniej 5 lat Kaspersky zrobił coś, co inni producenci mogliby skopiować. Testy wydajnościowe AV-Comparatives potwierdzają, że oprogramowanie z mocno obciążającego system stało się jednym z lepiej zarządzających zasobami komputerów.
Trzeba pamiętać, że Kaspersky Security Cloud Free to pomniejsza, ograniczona wersja produktów komercyjnych, w której nie mamy dostępu do ustawień bardziej zaawansowanej ochrony. Dodatkowo kluczowym modułem w walce z groźnymi wirusami jest m.in. „Kontrola systemu”, która jest dostępna tylko w pakietach komercyjnych. „Kontrola systemu” zbiera dane o działaniach programów na komputerze i udostępnia te informacje innym modułom w celu lepszej ochrony.
Cechami wyróżniającymi to rozwiązanie jest ochrona otwieranych i modyfikowanych plików, ochrona komunikatorów w poszukiwaniu szkodliwych odnośników, a także ochrona poczty. Skanowanie stron internetowych pod kątem phishingu i złośliwych zasobów, w tym niebezpiecznych skryptów, to kolejna wartość, na którą zwracamy uwagę. Chociaż darmowe antywirusy marki Kaspersky posiadają mniej modułów niż pakiety komercyjne tej firmy, to brak rozszerzonej ochrony ciągle nadrabia siecią KSN, która zbiera anonimowe metadane o zagrożeniach od ponad 400-milionowej społeczności. Wersja bezpłatna posiada także VPN z limitem dziennym.
Zalecenia dla Kaspersky Security Cloud Free
Oprogramowanie Kaspersky jest optymalnie skonfigurowane. Nie mamy żadnych uwag odnośnie do domyślnych ustawień. Już na opcjach predefiniowanych skanuje w czasie rzeczywistym pliki na dysku twardym, w lokalizacjach sieciowych i na urządzeniach wymiennych. Czytelnik może poeksperymentować z bardziej agresywną konfiguracją analizy heurystycznej, która jeśli nie wpłynie na szybkość działania komputera, może być ustawiona na poziom „średni” lub „szczegółowy”.
Kaspersky Security Cloud Free rekomendujemy użytkownikom indywidualnym. Do mikro firmy lepiej wybrać coś komercyjnego, aby lepiej chronić swoje dane oraz finanse. Producent od ponad 20 lat dostarcza najwyższej klasy technologie ochronne. Specjalizuje się w wykrywaniu ataków ATP, zabezpieczając infrastruktury krytyczne banków, przemysłu, instytucji publicznych i konsumentów na całym świecie. Doświadczenie i duża baza zagrożeń pozwalają blokować większość zaawansowanych zagrożeń i ataków w wersji komercyjnej.
Microsoft Defender
- Kraj pochodzenia: USA
- Wykorzystywane technologie: własne
- Licencja: bezpłatna, także do zastosowań komercyjnych
- Język: polski
Oprogramowanie Microsoft Defender, jako integralna część systemów Windows, zabezpiecza przed szkodliwym oprogramowaniem, w tym exploitami i częściowo przed ransomware. Współpracuje z systemową funkcją SmartScreen, która analizuje pobierane pliki z sieci, w tym aplikacje ze sklepu Microsoft pod kątem źródła pochodzenia, sum kontrolnych i wzorców czarnych list plików, które Microsoft dostarcza do antywirusa pod postacią sygnatur.
Jak przystało na oprogramowanie antywirusowe, działa ono w czasie rzeczywistym, chroniąc przed spyware, trojanami, fałszywymi instalatorami, czy chociażby potencjalnie niepożądanymi aplikacjami. Microsoft Defender pod względem funkcjonalności oferuje sporo.
Jeszcze w drugiej połowie 2016 roku uzyskiwał w niezależnych testach kiepskie albo przeciętne oceny. Od co najmniej trzech lat obserwujemy poprawę. W testach odwzorowujących codzienne zachowanie sprawdza się dobrze. W testach bardziej specjalistycznych, w których wykorzystuje się prawdziwe ataki, Microsoft Defender wypada różnie. Przytaczamy jako jeden z przykładów nasz test ochrony bankowości, w którym rozwiązanie to charakteryzowało się raczej słabym poziomem ochrony.
Microsoft Defender może być za darmo używany w małych firmach. Trzeba jednak pamiętać, że nie posiada centralnej konsoli.
Zalecenia dla Microsoft Defender
Microsoft Defender ma częściową ochronę przed zagrożeniami szyfrującymi pliki (ransomware). Niestety funkcja ta jest domyślnie wyłączona, nawet w Windows 11. Rekomendujemy zatem włączenie „Chronionych folderów”, które zabezpieczą pliki znajdujące się w głównym katalogu użytkownika przed nieautoryzowaną modyfikacją. W razie potrzeby użytkownik może wskazać dowolną lokalizację chronionych plików na innej partycji lub dysku twardym, a także zadecydować, czy np. mało popularne oprogramowanie wykorzystywane do pracy, powinno mieć dostęp do modyfikacji plików zapisywanych w obszarze chronionym. Zwolennikom technologii Microsoftu zalecamy doinstalowanie do przeglądarki innej niż EDGE rozszerzenia Windows Defender Browser Protection.
Jeżeli użytkownik nie chce płacić za oprogramowanie antywirusowe, to w naszym rankingu polecanych darmowych antywirusów znajdzie lepsze pozycje, mogące zagwarantować niemal doskonałą ochronę przed złośliwym oprogramowaniem. Mimo wszystko obecna wersja Microsoft Defender to naprawdę solidna pozycja, która paradoksalnie wcale nie lepiej obchodzi się z zasobami systemu niż antywirus od firmy zewnętrznej.
Ogólne zalecenia, by zyskać lepszą ochronę
Lista darmowych polecanych antywirusów od Fundacji AVLab dla Cyberbezpieczeństwa zawiera chyba wszystkie najlepsze i bezpłatne antywirusy do zabezpieczenia system Windows 10 i Windows 11. Niektóre z nich zapewniają bardzo szczelną ochronę, dzięki odejściu od tradycyjnych technik skanowania. Z kolei inne łączą tradycję z nowoczesnością.
Rozwiązania, które otrzymały ocenę co najmniej dobrą (4, 4,5 i 5), śmiało możemy zarekomendować logiem AVLab. Jednakże pod warunkiem, że użytkownik zastosuje się do naszych zaleceń. Ponadto niezależnie od antywirusa zalecamy:
- Przeprowadzenie od razu po zainstalowaniu pełnego skanowania wszystkich dysków. Dzięki temu stan bezpieczeństwa komputera już na samym początku zostanie zweryfikowany i antywirus będzie działał sprawniej.
- Zainstalowanie rozszerzenia do przeglądarek narzędzia uBlock Origin blokującego reklamy (ponieważ reklamy też zawierają malware), kod JavaScript korzystający z cykli procesora do wydobywania kryptowaluty. Można też włączyć ochronę przed stronami szkodliwym na podstawie listy CERT Polska.
- Dla rozwiązania Microsoft Defender warto doinstalować dodatkową ochronę do przeglądarki innej niż EDGE oraz korzystać z zewnętrznych modułów do bezpiecznej bankowości.
- Zainstalowanie dodatkowej ochrony w przeglądarce i tutaj szczególnie rekomendujemy wtyczki:
- Avira Browser Safety
- Bitdefender Trafficlight
- Microsoft Windows Defender Browser Protection
- Malwarebytes Browser Guard
- Polską wtyczkę BrowserWall
Dlaczego nie polecamy Microsoft Security Essentials pod Windows XP, Vista, Windows 7 i 8.1?
Ze względów bezpieczeństwa i wątpliwej skuteczności. Wsparcie dla Windows XP zakończyło się 8 kwietnia 2014 r. Obsługa Windows Vista zakończyła się 11 kwietnia 2017 r. Antywirus Microsoft Security Essentials od 14 stycznia 2020 roku nie jest już wspierany w Windows 7.
Zarówno XP, Vista, jak i Windows 7 nie otrzymują już aktualizacji bezpieczeństwa, w tym aktualizacji dla wbudowanego antywirusa. Bazę definicji wirusów można ręcznie zaktualizować, ale na dłuższą metę nie ma to sensu. Z tych powodów poleganie na antywirusie zintegrowanym z Windows 7 to bardzo zły pomysł.
Znalezienie dobrej ochrony dla Windows XP i Vista graniczy z cudem. W pochowanym do grobu systemie nie wystarczy zainstalować antywirusa, których i tak jest jak na lekarstwo (wyjątkiem są Arcabit, mks_vir, Quick Heal). Korzystanie z internetu w Windows XP stwarza poważne niebezpieczeństwo dla użytkownika, ponieważ:
- Systemowy antywirus nie jest wspierany.
- Przeglądarki nie są aktualne, więc zawierają liczne luki. Znalezienie się na nieodpowiedniej stronie może skończyć się automatycznym zainfekowaniem.
- Liczne narzędzia do przełamywania zabezpieczeń poradzą sobie z łatwością z „zabezpieczeniami” XP.
- Nikt już nie łata znalezionych luk pod XP.
- Pozostałe programy dla Windows XP mogą nie być już łatane.
Te programy usunęliśmy z listy polecanych antywirusów
- AVG Free Antivirus – właścicielem marki jest Avast, dla którego priorytetem jest rozwijanie rodzimego oprogramowania.
- Avira Free Antivirus – z powodu ograniczonej funkcjonalności dla groźniejszych ataków (np. brak tutaj ochrony przed ransomware, brak ochrony dla załączników pocztowych).
- Bitdefender Antivirus Free – darmowa wersja od Bitdefender nie posiada istotnej ochrony przed ransomware, a także licznych funkcji w stosunku do pełnej wersji Bitdefender Total Security (tutaj piszemy o tym szczegółowo). Można wybrać coś lepszego niż Bitdefender Antivirus Free.
- Immunet – ze względu na niewystarczającą ochronę (nie jest to oprogramowanie, które może się równać z pozostałymi na liście).
- Panda Free Antivirus – w wersji bezpłatnej brakuje co najmniej ochrony przed ransomware.
- CatchPulse Lite (dawniej SecureAPlus Lite) – brak ochrony w czasie rzeczywistym dyskwalifikuje program. Rozwiązanie nadrabia ochroną przed wirusami bezplikowymi, które stanowią może nawet 98% wszystkich próbek. Mimo wszystko lepiej wybrać wersję płatną, która nie kosztuje przecież dużo.
- ZoneAlarm Free Antivirus + Firewall – w wersji bezpłatnej nie jest dostępna ochrona przed zagrożeniami internetowymi, technologia weryfikująca zagrożenia w oparciu o chmurę ThreatCloud. Brakuje też ochrony przed atakami 0-day, nieznanymi zagrożeniami ukrytymi w załącznikach, pobranych plikach z sieci Web, nie ma anty-keyloggera.
